‘De voldoening zit ‘m in het betekenis geven’
Een uit de hand gelopen hobby, zo mag je het Wijkregister Steenbergen gerust noemen. De alsmaar uitdijende website over de historie van met name het oude Steenbergse stadshart en zijn bewoners begint aardig op een levenswerk te lijken. ,,Zo voelt het niet, maar het is een oneindig project en ik krijg er uit alle hoeken van de wereld, van Finland tot Australië, positieve reacties op.”


Ik hoor van mensen ze dat ze graag een middagje foto’s kijken en op zoek gaan naar het huis van hun voorouders, waardoor weer allerlei verhalen los komen en men op zoek gaat naar oude foto’s die ze zelf nog hebben. Of ze hebben een geboorte-akte waar bijvoorbeeld C15 op staat en willen weten waar dat was. Dat maakt het allemaal extra leuk”, vertelt de geboren (1973) Bredase.
De liefde bracht de basisschooldirecteur naar Steenbergen, op een moment dat er behoorlijk wat veranderingen plaatsvonden in het centrum. Zoals de sloop van Hotel Van Tilburg. ,,Ik ben altijd geïnteresseerd geweest in geschiedenis en nadat ik de kronieken van Con Slokkers had gelezen, ga je tijdens een wandeling door de stad steeds meer leuke en opvallende dingen zien.”

Hanneke sloot zich aan bij De Steenen Kamer, raakte betrokken bij de productie van de jaarboeken van deze heemkundekring, en met een aantal andere leden bedacht ze het stadskernonderzoek. Met de bedoeling de (bewonings)geschiedenis van oude panden in kaart te brengen. ,,Het zijn vooral de verhalen achter de voordeur die mij trekken. Niet zozeer van de bekenden panden zoals de Witte Villa, nee geef mij dan maar zo’n pand op de hoek van de Grote Kerkstraat met het Smidstraatje. Dat vind ik sport. Maar ook de Markt blijft interessant.”
Aldoende kwam ze op het idee om de huisnummering van vroeger te achterhalen. ,,Dat zou onmogelijk zijn, kreeg ik te horen. Nou, dan duik ik er dus juist in.” Voor 1949 werden de adressen niet aangeduid met straatnaam en huisnummer, maar was Steenbergen verdeeld in wijken en kreeg elk gebouw een wijkletter met een nummer toegewezen. In de tweede helft van de 19de eeuw maakten de wijkmeesters meermaals een rondje door de stad, waarbij de naam van de eigenaar en de hoofdbewoner werd genoteerd. ,,Maar als er een nieuw huis tussen werd gebouwd, schoof de nummering weer op. Best schrijnend om te zien is de armoede die heerste. Dat kun je afleiden uit bewoners die vaak verhuisden, niet zelden van slopje naar slopje. Welgestelde inwoners woonden meestal jarenlang op hetzelfde adres.”

Haar speurwerk leverde allesbehalve de saaie database op die je zou kunnen verwachten. Mede dankzij de inzet van haar websitebeheerder Marcel Ooms, het schier onmetelijke foto-archief van Ad van de Par, de straatnaamverklaringen van Willem van Ham en het ‘timmermansoog’ van Fred van den Kieboom, is het tegenovergestelde gerealiseerd. Een levendig geheel, dat volgens Hanneke nooit af zal zijn.

Op het moment van schrijven heeft ze 14.516 adressen, 18.094 hoofdbewoners, 591 foto’s en 81 info-items verzameld en daar gaat het zeker niet bij blijven. Vanuit de oorspronkelijke vesting komt ze ‘vanzelf’ in het buitengebied en de omliggende kernen terecht van de gemeente Steenbergen, die ze uiteindelijk graag helemaal in kaart wil brengen.
,,En het zou mooi zijn om nog verder terug te gaan, naar 1804, toen het bevolkingsregister is ontstaan. Ook streef ik ernaar nog meer mensen van toen een gezicht te geven. Het moet echter wel een hobby blijven. Soms heb ik maanden geen tijd en dan leg ik mezelf ook geen druk op en ik verdien er niks aan, dat alles maakt het zo krachtig. Ik vind het leuk om iets te doen wat anderen nog niet gedaan hebben en het meest trots ben ik op de hele puzzel, niet op één bepaalde ontdekking in het bijzonder. De voldoening zit ‘m voor mij in het betekenis geven.”


NB.
John Nijssen interviewde Hanneke Meulblok in april 2021 voor een artikel in het jubileumboek 750 jaar Steenbergen. Het artikel heeft wegens ruimtegebrek in het jubibleumboek geen plaats gekregen. Op deze manier kan iedereen het interview toch lezen.